Veiligheid, handhaving en crisisbeheersing

1. Daling High Impact Crimes (HIC)
2. Voorkomen van ondermijnende (drugs)criminaliteit
3. Aanpak gedigitaliseerde criminaliteit en cybercrime
4. Optimale verbinding zorg- en veiligheid.

Integraal Veiligheidsplan Amstelveen 2023-2026 (IVP)
In 2023 starten we met de uitvoering van dit nieuwe beleidsplan.
Landelijk worden er beleidsdoelstellingen voor de taakuitvoering van de politie vastgesteld in de Veiligheidsagenda. Deze doelstellingen zijn richtinggevend voor het Regionaal Veiligheidsplan 2023-2026 (RVP) welk plan is voorgeschreven in de Politiewet 2012. Dit plan bevat de gezamenlijke ambities van de  gemeenten in de politie eenheid Amsterdam, de politie en het Openbaar Ministerie. In de Politiewet is ook vastgelegd dat de gemeenteraad eens in de vier jaar een Integraal veiligheidsplan (IVP) vaststelt.
In het IVP worden de lokale veiligheidsprioriteiten uitgewerkt. Deze thema’s krijgen de komende jaren extra aandacht. Ook blijven we ons uiteraard samen met onze partners inzetten op reguliere taken ("going concern"). De afgelopen jaren laten zien dat (onvoorziene) maatschappelijke ontwikkelingen zoals de coronapandemie en de opvang van vluchtelingen met een veiligheidscomponent vragen om (extra) flexibele inzet van capaciteit en middelen. Bijsturing van het IVP vindt tussentijds plaats aan de hand van subjectieve gegevens (veiligheidsgevoel), objectieve politiecijfers en ontwikkelingen.

Trends van belang voor het beleid
We constateren een afname van meer zichtbare criminaliteit zoals High Impact Crimes (HIC), waaronder woninginbraken. Tegelijkertijd is sprake van een toename van minder zichtbare criminaliteit in de vorm van ondermijning, cybercriminaliteit en gedigitaliseerde criminaliteit (bijv. phising). Qua trend is er sprake van een grotere bereidheid tot het plegen van (grof) geweld, een vergroting van de anti-overheidssentimenten met meer maatschappelijke onrust en meer sociale problemen als achterliggende oorzaak van de veiligheidsproblematiek.

Veiligheidspartners
Samenwerking met de partners, zowel op het gebied van veiligheid als op zorg, zoals het Regionaal Expertise en Informatiecentrum (RIEC) en het regionaal Actiecentrum Veiligheid en Zorg (AcVZ), is en blijft cruciaal. Versterking van de samenwerking van de zorg- en veiligheidspartners is een structurele aangelegenheid.  
De Veiligheidsregio Amsterdam-Amstelland (VrAA) is belast met de coördinatie op de voorbereiding en inzet bij rampen en crises, waarbij de brandweer in financiële zin een groot onderdeel is.
De VrAA heeft in het kader van een toekomstbestendige financiering in verband met een veranderende taakstelling en toekomstige opgaven voorstellen gedaan waarover nog afstemming met alle gemeenten moet plaatsvinden. Voor 2023 zijn er om die reden nog geen wijzigingen in de bijdragen opgenomen, behoudens de jaarlijkse indexering, waarmee de gemeenteraad eerder al heeft ingestemd.  

High Impact Crimes
Hoewel het aantal  HIC daalt blijven wij ons in Amstelveen richten op deze delicten vanwege de grote impact voor de slachtoffers en de samenleving. Traditioneel heeft de gemeente vooral een informerende, voorlichtende en faciliterende rol. Hierbij werken we intensief samen met de politie die, samen met het OM, verantwoordelijk is voor het strafrechtelijke traject. Aan de daderkant worden de persoonlijke intensieve aanpakken gecontinueerd en uitgebreid via LPGA (Lokaal persoonsgerichte aanpak) en Top600/400 waarbij ook de zorgaspecten zijn betrokken.

Ondermijning
Ondermijnende (drugs)criminaliteit is niet alleen een lokaal maar zeker ook een (inter)nationaal probleem. Onze regio fungeert met de zeer goede financiële en logistieke infrastructuur (Schiphol, bloemenveiling, haven) als een belangrijk knooppunt in de drugshandel. Inwoners en ondernemers van de Amstellandgemeenten worden  geconfronteerd met de negatieve effecten van ondermijning, zoals drugshandel, geweldsdelicten en aanslagen op personen, bedrijven en woningen. En dit zijn alleen nog maar de zichtbare uitingen. Amstelveen kent geen specifieke wijken waar sprake is van een concentratie is van geweld en/of kwetsbare personen. Ondermijning is hier verspreid en minder zichtbaar.
De aanpak van ondermijning is zeer complex. Een goede informatiepositie en lange adem zijn hierbij essentieel.We werpen barrières op om de verwevenheid van de onder- en bovenwereld tegen te gaan door bewustwording, integriteitsonderzoek (bijvoorbeeld in transformatiegebieden) door toepassing van de Wet Bibob (Wet Bevordering  Integriteitsbeoordelingen door het openbaar bestuur) en communicatie en voorlichting aan verschillende doelgroepen, bijvoorbeeld  onze ondernemers.
We intensiveren de aanpak van crimineel gebruik van woningen via de Huisvestingsverordening en de Leegstandsverordening. Een gerichte aanpak van de leegstand, die in Amstelveen meer dan gemiddeld is, is ingezet en moet zijn vruchten afwerpen.

Gedigitaliseerde criminaliteit en Cybercrime
In toenemende mate worden we geconfronteerd met gedigitaliseerde criminaliteit en cybercrime. 
Zowel inwoners als ondernemers zijn steeds vaker het slachtoffer van gedigitaliseerde criminaliteit. Hoewel de "traditionele" babbeltruc nog steeds slachtoffers geeft, richt de dadergroep zich meer en meer op de digitale kant van oplichting. Maar ook afpersing (‘sextortion’) is een serieus probleem. Bewustwording van de risico’s van gedigitaliseerde criminaliteit en het bieden van handelingsperspectief zijn voor de gemeente de meest geëigende middelen om in te zetten. We werken hierbij intensief samen met de politie. Hierbij hebben we oog voor verschillende doelgroepen. De strafrechtketen (de partners die samenwerken aan opsporing, vervolging en berechting, zoals politie, Openbaar Ministerie en de Rechtspraak) is uiteraard ook bij de aanpak betrokken.
De afhankelijkheid van gedigitaliseerde processen en systemen is zo groot geworden dat verstoring, uitval of misbruik kan leiden tot maatschappij ontwrichtende effecten. Weerbaarheid tegen cyberaanvallen heeft daarom grote aandacht, zeker ook landelijk en regionaal. De VrAA heeft een coördinerende rol bij de gevolgbestrijding van (cyber)incidenten die leiden tot maatschappelijke ontwrichting. Op lokaal niveau treffen we de nodige (technische) beveiligingsmaatregelen tegen digitale aanvallen. Daarnaast vergroten we de bewustwording bij de medewerkers van de risico’s. Om bij een cybercrisis snel en effectief te kunnen handelen heeft de gemeente heeft een Draaiboek Cybergevolgbestrijding.

Handhaving openbare ruimte
Door ontwikkelingen op de arbeidsmarkt zoals de sterk gestegen tarieven en het zeer beperkte aanbod van gekwalificeerde handhavers/BOA’s, is de uitvoerbaarheid van plannen met betrekking tot handhaving in de openbare ruimte een belangrijk aandachtspunt. De grenzen zijn daarin bereikt. Prioritering blijft daarom heel belangrijk terwijl handhaving op het water een belangrijke extra taak is geworden.