Veiligheidsregio Amsterdam-Amstelland
De afgelopen jaren is de rol van de veiligheidsregio gegroeid door de grote crises (Corona en Vluchtelingen). Daarnaast kent de verdere modernisering van de brandweerorganisatie een aantal belangrijke uitdagingen die in gang gezet moeten worden. Bijvoorbeeld op het gebied van diversiteit en inclusie, duurzaamheid, nieuwe technologieën en de groei van onze regio. De veiligheidsregio kent hierdoor vanaf 2024 een aantal grote financiële opgaven en de financiële middelen zullen dan niet meer toereikend zijn. De verwachting is dat dit vanaf 2024 om een extra financiële bijdrage van de gemeente zal vragen
Amity
Enige jaren geleden is ook landelijk geconstateerd dat de capaciteit voor internationaal onderwijs achterblijft bij de behoefte. Dit aanbod is een belangrijke factor voor bedrijven om zich al dan niet te vestigen. Het Rijk en de gemeentes Amsterdam en Amstelveen hebben besloten gezamenlijk een subsidie van € 5 miljoen euro ter beschikking te stellen aan Amity, met als doel versneld een significante bijdrage te leveren aan het vergroten van het aantal internationale onderwijsplekken.
De subsidie voor Amity wordt door gemeente Amstelveen in tranches uitbetaald. De uitkering van de tranches is gekoppeld aan een vooraf bepaald leerlingaantal. Tot nu toe is € 4 miljoen beschikbaar gesteld. De laatste tranche, een bedrag van € 1 miljoen, wordt verstrekt bij het behalen van 400 leerlingen. De afgelopen jaren zijn de leerlingenprognoses niet gerealiseerd in het tempo, zoals oorspronkelijk was begroot. Dit betekent dat in de P&C-documenten van de afgelopen jaren regelmatig een fasering is gemeld in de subsidiebijdrage aan Amity. De periode waarin de verdere groei van Amity moest plaatsvinden, viel samen met de corona pandemie. Het college heeft dientengevolge besloten deze verplichting van 400 leerlingen met circa twee schooljaren te verlengen naar het schooljaar 2023-2024. Met Amity is regelmatig overleg over de financiële situatie, prognoses in leerlingenaantal, financiële gezondheid op lange termijn en de strategie van de school.
Lokale effecten van de corona-uitbraak
Van het in maart 2020 beschikbaar gestelde lokale steunpakket van € 15 miljoen is medio 2022 ongeveer € 9 miljoen toegekend voor lokale steunmaatregelen. Het is onduidelijk wat voor lokale effecten de afbouw van landelijke steunmaatregelen zal betekenen. Met het oog hierop bestaat bijvoorbeeld het risico, dat de instellingen/verenigingen waarvoor de huur is opgeschort, uiteindelijk toch niet hun financiële verplichtingen jegens de gemeente kunnen nakomen. Het komend jaar zal blijken welke na-ijleffecten de corona uitbraak heeft voor Amstelveen.
Naast extra uitgaven voor de gemeente is ook sprake van inkomstenderving, met name op het gebied van toeristen- en parkeerbelasting.
Opvang ontheemden uit Oekraïne
Vanwege de oorlog in Oekraïne vangt Amstelveen sinds begin maart 2022 circa 725 ontheemden op uit Oekraïne. Ongeveer 360 – 400 ontheemden verblijven in de hotels Adagio en Ibis, de overige circa 330 personen bij gastgezinnen in de particuliere opvang. Een aantal van die laatste groep zijn in het derde kwartaal geplaatst in de tijdelijke units, die Maarsen groep en Zadelhoff voor vluchtelingen uit Oekraïne in Kronenburg hebben neergezet. Naast bed, bad en brood is de gemeente verantwoordelijk voor de organisatie van voorzieningen: maatschappelijke begeleiding, onderwijs en zorg. Sinds 1 april 2022 is staatsnoodrecht ingesteld waarmee de burgemeester de bijzondere bevoegdheid en verantwoordelijkheid heeft gekregen te voorzien in de noodzakelijke voorzieningen voor deze ontheemden.
Het rijk heeft aangegeven gemeenten een redelijke vergoeding voor de opvang van de ontheemden uit Oekraïne te verstrekken. Begin juni is een Specifieke Uitkering voor Gemeentelijke Opvang in werking getreden. Deze regeling loopt zes maanden en zal daarna worden opgevolgd door een AMvB, die een zelfde vergoedingsregeling zal bevatten. Voor de periode van opvang vanaf maart 2022 tot en met augustus 2022 is een voorschot aangevraagd van € 7 miljoen ten laste van deze specifieke uitkering. Naast deze regeling is er een mêlee aan regelingen voor vergoeding van kosten van voorzieningen aan ontheemden. Sommige bedragen worden vergoed aan onderwijsinstellingen, andere bedragen komen binnen via gemeentecirculaires en voor een aantal vergoedingsregelingen zijn nog gesprekken gaande binnen de ministeries en met de VNG over de hoogte en vorm van de vergoeding.
De gemeenteraad heeft vanaf maart tot en met juni in drie tranches van € 5 miljoen in totaal € 15 mln beschikbaar gesteld als lokaal werkbudget voor de kosten van de opvang van de ontheemden uit Oekraïne. Dat budget zetten wij in als voorfinanciering van kosten waarvan het rijk heeft aangegeven dat die vergoed zullen gaan worden. Medio 2022 is een inschatting gemaakt van de mate waarin de gemaakte kosten gedekt kunnen worden uit reeds bekende rijksregelingen. Uit die inschatting blijkt dat de uitgaven grotendeels passen in de vergoedingen die we verwachten vanuit het rijk. Uit het toegekende budget worden ook enkele uitgaven gedaan die geen betrekking hebben op de opvang van Oekraïense ontheemden.
Risicomanagement
Met risicomanagement speelt gemeente Amstelveen in op de risico’s die zich mogelijk kunnen voordoen. Goed risicomanagement biedt overigens geen garantie op het uitsluiten van risico’s. De coronapandemie en de opvang van ontheemden uit Oekraïne zijn voorbeelden van risico’s die nimmer zijn benoemd in deze paragraaf. Maar ook een zedenzaak, grote overstroming door een dijkdoorbraak of een vliegtuigongeluk zijn onderwerpen die we niet specifiek benoemen maar wel een grote impact kunnen hebben op inwoners, bedrijven, instellingen en gemeente. Daarnaast kan dit grote financiële consequenties hebben.